วันเสาร์ที่ 16 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2556

Billards





1. กติกาทั่วไป


กติกาฉบับนี้เป็นกติกาสากลทั่วไปที่สามารถใช้ได้กับกีฬาพูลทุกประเภท ยกเว้นจะมีการกำหนดกติกาพิเศษขึ้นมาในการแข่งขันต่างๆ ตามแต่จะตกลงกัน กติกาของพูล-บิลเลียดฉบับนี้ครอบคลุมกติกาของเกมพูลโดยรวมไม่ได้เจาะจงไปทางด้านข้อมูลของอุปกรณ์ และการจัดการแข่งขัน
กีฬาพูล-บิลเลียดเป็นกีฬาที่เล่นบนโต๊ะทีมีผิวเรียบปูด้วยผ้าและมีขอบโต๊ะที่บุไว้ด้วยยางคุชชั่น เรียกว่า “ชิ่ง” ผู้เล่นจะใช้ไม้ (ไม้คิว) แทง “ลูกคิวบอล” เพื่อไปกระทบ “ลูกเป้า” โดยมีวัตถุประสงค์ที่จะทำให้ “ลูกเป้า” ลงหลุมที่มีอยู่ 6 หลุมที่อยู่ในตำแหน่งรอบๆ โต๊ะ เกมจะมีวิธีการเล่นที่แตกต่างกันออกไปว่าลูกใดจะเป็น “ลูกเป้า” ที่ถูกกติกาในการที่จะชนะในเกมแข่งขัน


การนำลูกกลับมาตั้ง// การเล่นลูกในมือ

  การนำลูกกลับมาตั้ง
ลูกที่จะต้องถูกนำกลับมาตั้ง จะนำมาตั้งลงบน “เส้นแบ่งข้างของโต๊ะ (Long String)” โดยให้อยู่ใกล้ “จุดสปอต (Foot Spot)”มากที่สุดเหลื่อมไปทางชิ่งบน โดยต้องไม่ทำให้มีลูกอื่นลูกใดบนโต๊ะขยับ หากลูกไม่สามารถตั้งบน “Foot Spot” ได้ ให้นำลูกไปวางในตำแหน่งที่กล่าวมาแล้ว โดยอาจสัมผัสกับลูกอื่นได้ แต่ต้องไม่ทำให้เคลื่อนไหว และต้องไม่สัมผัสกับ “ลูกคิวบอล” หาก “ลูกคิวบอล”อยู่ในพื้นที่ที่กีดขวางตำแหน่งของลูกที่ตั้งอยู่ หากไม่มีตำแหน่งว่างให้ตั้งเหลื่อมมาทางชื่งบนได้ ให้นำลูกไปตั้งในทิศทางตรงข้ามของจุด“Foot Spot” โดยให้อยู่ในแนวเส้นตรงใกล้กับจุด “Foot spot” ให้มากที่สุด
   การเล่นลูกในมือ
เมื่อผู้เล่นได้เล่น “ลูกจากในมือ (Ball in hand)” ผู้เล่นสามารถวาง “ลูกคิวบอล” ลงบนตำแหน่งใดบนโต๊ะก็ได้ (ดูกติกา ข้อ 8.1 ส่วนต่างๆ ของโต๊ะ) และยังคงสามารถขยับตำแหน่งใหม่ได้จนกว่าจะมีการแทงออกไป (ดูกติกา ข้อ 8.2 การแทง) ผู้เล่นอาจใช้ส่วนหนึ่งส่วนใดของไม้คิวในการขยับตำแหน่งของ “ลูกคิวบอล” ได้ ้กระทั่งหัวคิว แต่ไม่ใช่ในลักษณะการดันออกไปข้างหน้าด้วยหัวคิว ในการแทงเปิดของเกมบางเกม ตำแหน่งของ “ลูกคิวบอล” จะถูกกำหนดให้อยู่ในพื้นที่หลัง “เส้นเมือง (Head String)” โดยขึ้นอยู่กับกติกาของเกมนั้นๆ และให้นำกฏ ข้อ 6.10 การวางลูกคิวบอลผิดตำแหน่ง และ ข้อ 6.11 การแทงลูกผิดกติกาจากบริเวณในเมือง มาใช้ด้วยเมื่อผู้เล่นได้เล่น “ลูกในมือ” หลัง “เส้นในเมือง” และ “ลูกเป้า” ทั้งหมดวางอยู่หลัง “เส้นเมือง” ผู้เล่นสามารถขอให้ “ผู้ตัดสิน” นำ“ลูกเป้า” ที่อยู่ใกล้ “เส้นเมือง” มากที่สุดมาตั้งใหม่ที่จุดได้ หากมีมากกว่า 1 ลูกที่มีระยะห่างจาก “เส้นเมือง” เท่าๆ กัน ผู้เล่นสามารถเลือกได้ว่าจะให้นำลูกใดไปตั้ง “ลูกเป้า” ที่อยู่บน “เส้นเมือง” พอดี ถือเป็นลูกที่สามารถเล่นได้

การใช้อุปกรณ์ต่างๆ ของผู้เล่น


 1.3 การใช้อุปกรณ์ต่างๆ ของผู้เล่น
อุปกรณ์ต่างๆ ที่ผู้เล่นนำมาใช้จะต้องเป็นอุปกรณ์ที่ถูกต้องตามกฏข้อบังคับของ WPA โดยทั่วไปแล้ว ผู้เล่นจะไม่ได้รับอนุญาตให้นำอุปกรณ์แปลกใหม่ที่ไม่เป็นที่รู้จักเข้ามาใช้ในการแข่งขัน อุปกรณ์ที่ผู้เล่นทั่วปใช้กันอยู่แล้ว ถือเป็นอุปกรณ์ปรกติที่อนุญาตให้นำมาใช้ได้ หากผู้เล่นไม่แน่ใจว่าอูปกรณ์ที่นำมาใช้จะผิดกติกาหรือไม่ ผู้เล่นควรให้ทางคณะกรรมการตรวจสอบอุปกรณ์ดังกล่าวก่อนการแข่งขันให้เรียบรอย อูปกรณ์ที่ใช้จะต้องเป็นอุปกรณ์ที่ทำมาใช้ให้สอดคล้องกับความต้องการในกรณีนั้นๆ (ดูกติกาข้อ 6.16 การกระทำอันไม่เป็นสุภาพบุรุษ)
  1. ไม้คิว – ผู้เล่นสามารถเปลี่ยนไม้คิวที่ใช้ในระหว่างการแข่งขันได้ เช่น ในการแทงเปิด แทงลูกกระโดด หรือในการแทงทั่วไป ผู้เล่นสามารถใช้ด้ามต่อที่ทำให้ไม้คิวยาวขึ้นเพื่อการแทงได้
  2. ชอล์ค – ผู้เล่นต้องใช้ชอล์คฝนหัวคิว และสามารถนำชอล์คของตนเองมาใช้ได้ ตราบใดที่สีของชอล์คไม่แตกต่างจากผ้าปูโต๊ะมากจนเกินไป
  3. เรสต์ – ผู้เล่นสามารถใช้เรสต์ได้ไม่เกิน 2 อันในการแทง โดยอาจนำมาเองได้หากไม่มีอะไรที่แตกต่างจากเรสต์ทั่วไป
  4. ถุงมือ – ผู้เล่นอาจใส่ถุงมือ เพื่อช่วยในการแทง หรือในการวางสะพานมือได้
  5. แป้งฝุ่น – ผู้เล่นอาจใช้แป้งฝุ่นช่วยในการเดินคิวได้หากใช้ในปริมาณที่ไม่มากเกินไป ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของผู้ตัดสิน

การขึ้นชิ่งเพื่อจัดลำดับผู้เล่น


1.2   การขึ้นชิ่งเพื่อจัดลำดับผู้เล่น
การเสี่ยงทายด้วยการ “ขึ้นชิ่ง” ถือเป็นการแทงเพื่อหาลำดับในเที่ยวแทงของผู้เล่นก่อนการแข่งขัน ผู้เล่นที่ชนะในการ “ขึ้นชิ่ง” มีสิทธิ์เลือกว่าจะให้ผู้เล่นคนใดเล่นก่อนผู้ตัดสินจะวางลูกไว้หลัง “เส้นเมือง (Head String)” ด้านละ 1 ลูกให้ใกล้กับ “เส้นเมือง” มากที่สุด ผู้เล่นทั้งสองฝ่ายจะต้องแทงลูกออกไปพร้อมๆ กันให้กระทบชิ่งบนแล้วให้ลูกกลับมาให้ใกล้ชิ่งล่างให้มากกว่าคู่แข่งขัน การ “ขึ้นชิ่ง” จะถือว่าไม่ถูกกติกา และจะถูกปรับแพ้เมื่อ
  1. “ลูกคิวบอล” ที่แทงออกไป วิ่งข้าม “เส้นแบ่งข้างโต๊ะ (Long String)” เข้าไปยังฝั่งของคู่แข่งขัน
  2. สัมผัสกับชิ่งบนมากกว่า 1 ครั้ง
  3. ลงหลุมหรือตกออกจากโต๊ะ
  4. สัมผัสกับชิ่งทางด้านข้าง หรือ
  5. “ลูกคิวบอล” ไปหยุดอยู่ในตำแหน่งมุมของปากหลุม ผ่านจมูกของชิ่งล่าง
หมายเหตุ: การ “ขึ้นชิ่ง” จะใช้ไม่ได้ หากมีการ “ทำฟาล์ว” อย่างหนึ่งอย่างใดเกิดขึ้น นอกเหนือจากกฏ ข้อ 6.9 การแทงในขณะที่ลูกยังไม่หยุดนิ่งผู้เล่นจะต้อง “ขึ้นชิ่ง” ใหม่อีกครั้ง เมื่อ:
  1. ผู้เล่นแทงลูกออกไปไม่พร้อมกัน และลูกแรกที่แทงออกไปได้กระทบชิ่งบนก่อนผู้เล่นคนที่สองจะได้แทงลูก
  2. “ผู้ตัดสิน” ไม่อาจสรุปได้ว่าลูกของผู้เล่นคนใดใกล้ชิ่งล่างมากที่สุด
  3. ผู้เล่นแทงผิดกติกาทั้งคู่

ความรับผิดชอบของผู้เล่น


1.1   ความรับผิดชอบของผู้เล่น
ผู้เล่นจำเป็นต้องเรียนรู้กฏ-กติกาของกีฬาพูลทุกข้อที่จะใช้ในการแข่งขัน โดยคณะกรรมการจัดการแข่งขันจะมีข้อมูลเกี่ยวกับการแข่งขันให้ทราบ แต่เป็นหน้าที่ของผู้เล่นที่จะต้องศึกษาให้ถี่ถ้วน